Sistem Pembentungan Bersambung

  

  Bagi pelanggan yang menerima perkhidmatan ini, selalunya terdapat satu ruang kecil di luar rumah mereka, sama ada di tepi, hadapan atau belakang. Ruang pemeriksaan ini mempunyai penutup logam bersegi empat tepat dan digunakan untuk memeriksa paip pembetung persendirian sekiranya terdapat masalah paip pembetungan tersumbat.

 Ruang pemeriksaan tidak perlu dikosongkan. Ia berbeza daripada tangki septik individu kerana tangki septik individu mempunyai dua atau empat penutup yang terletak sebaris atau bersebelahan di antara satu sama yang lain.

Premis yang mempunyai sistem pembetungan bersambung ke loji pada lazimnya mempunyai satu "ruang pemeriksaan" yang ditutupi dengan satu penutup logam bersegi empat tepat. Ia biasanya terletak di luar kawasan premis sama ada di hadapan, belakang atau tepi premis. Di dalam ruang pemeriksaan adalah saliran paip daripada tandas, bilik-bilik mandi dan dapur yang disambungkan ke loji olahan kumbahan melalui saliran paip pembetungan awam bawah tanah. Sekiranya saliran paip tersumbat, pemeriksaan dan pengeluaran sekatan dijalankan melalui ruang pemeriksaan ini.

Walau bagaimanapun, premis jenis banglo pada lazimnya akan mempunyai lebih daripada satu ruang pemeriksaan bergantung kepada jumlah tandas, bilik mandi dan dapur di dalam premis. Jika premis mempunyai 5 tandas dan satu dapur, maka di luar kawasan premis akan mempunyai 6 ruang pemeriksaan dan bukan satu ruang pemeriksaan sahaja. Sering kali, pemilik rumah jenis banglo beranggapan bahawa ruang-ruang pemeriksaan ini adalah tangki septik. (Tangki septik adalah dibina sebaris serta sekelompok dan tidak terletak di merata tempat di dalam kawasan rumah).

Satu lagi kekeliruan yang sering berlaku di kalangan pengguna adalah perbezaan di antara saliran paip dalaman atau persendirian dan awam. Ramai pengguna tidak tahu bahawa saliran paip dari ruang pemeriksaan ke saliran paip pembetungan awam atau lurang pembetungan awam adalah saliran paip persendirian milik dan tanggungjawab pengguna untuk membaiki dan mengganti paip-paip yang pecah atau mengeluarkan sekatan atas perbelanjaan sendiri.

 Kawasan yang mempunyai sistem pembetungan bersambung akan mempunyai "lurang pembetungan" di sepanjang jalan awam dan ditutupi dengan penutup logam bulat. Di dalam lurang pembetungan, sedalam 3 meter sehingga 6 meter, terdapat saliran paip pembetungan bawah tanah dari premis-premis ke tapak loji olahan kumbahan. Apabila terdapat saliran paip tersumbat, kerja-kerja pemeriksaan dan pengeluaran sekatan akan dilakukan melalui lurang pembetungan menggunakan vakum berkuasa tinggi dan pancutan air tekanan tinggi.

 

 

Gambar lurang pembentung

Sumber iwk

Kerja Bata

Dalam kerja bata, terdapat tiga bahan penting yang diperlukan iaitu antaranya :

1. Simen - simen hendaklah daripada jenis simen Portland 
               biasa.
2. Pasir   - pasir untuk penghasilan motar hendaklah daripada 
                jenis pasir air tawar yang keras, bersih dan bebas 
                daripada sebarang selaput atau kotoran lain.
3. Motar - motar hendaklah mengandungi 1 bahagian simen 
                dan 6 bahagian pasir dan dicampur dengan 
                bahan pemudah adun. Pemudah adun hendaklah 
                digunakan mengikut piawai yang ditetapkan. 
Bahan-bahan ini hendaklah disukat dengan menggunakan kotak sukatan serta hendaklah dibancuh di atas papan pelantar yang bersih atau menggunakan alat pembancuh jentera.


Apa itu Bata?? 
Bata merupakan salah satu bahan utama dalam pembinaan bangunan.Bahan-bahanya terdiri daripada :

•          Tanah liat
•          Pasir dan Simen
•          Pasir dan Kapur

Bata berbentuk segiempat bujur, dibuat daripada bahan tak organik yang keras dan lasak. Saiz dan beratnya direka supaya mudah dipegang dengan sebelah tangan. Ukuran panjang 2 kali ukuran lebarnya, campur dengan tebal 1 lapisan ikatan mortar, ukuran tebalnya ialah lebih kurang 2/3 ukuran lebarnya. Pelbagai jenis dan bentuk, bergantung kepada jenis dan punca bahan mentah, cara pengilangan dan kegunaannya.

Saiz piawan bagi bata adalah seperti di bawah:

Bata yang baik hendaklah mempunyai sifat-sifat seperti berikut:

• Pembakaran bata hendaklah mencukupi dan seimbang iaitu warnanya merah tua,berbunyi ketukan besi jika diketukkan satu sama lain. 
• Saiz bata mestilah lebih kurang sama dan seragam iaitu 216 mmx 103 mm x 65 mm. 
• Bentuknya hendaklah bersegi tepat dan permukaannya lurus dan rata. 
• Permukaan bata tidak retak. 
• Kadar resapan air tidak melebihi 1/6 isipadu bata.      

Jenis-jenis Bata

• Bata merupakan salah satu bahan binaan yang terpenting dalam sesuatu projek pembinaan.

• Terdapat berbagai-bagai jenis bata yang digunakan mengikut tujuan sesuatu pembinaan. Jenis-jenis bata yang.

• Oleh itu adalah penting untuk mengetahui jenis-jenis batu bata dan kegunaannya.

• Jenis-jenis bata yang biasa terdapat di Malaysia terdiri daripada:  

(i)           Batu Bata Tanah Liat

-       Bata tanah liat adalah paling meluas digunakan.

-       Batu bata yang terbuat dari tanah liat

-        Terdapat 3 kategori dalam bata tanah liat iaitu

(a)  Bata Biasa @ common brick

·         Sesuai digunakan untuk kegunaan am.

·         Tidak mempunyai rupabentuk permukaan yang menarik dan biasanya digunakan untuk dinding-dinding sekatan yang akan ditutupi dengan lapisan lepa, rough cast, tiling atau untuk kegunaan lain yang rupa permukaannya tidak begitu mustahak.

(b)  Bata Muka @ facing brick

·         Bata jenis ini mempunyai kemasan pada permukaannya samada bertekstur, berpasir atau licin serta mempunyai warna atau corak yang sama.

·         Bata jenis ini tidak perlu dilepa (plaster) dan digunakan untuk membina kerja-kerja kecantikkan yang menunjukkan permukaan  batu-bata yang menarik.

·         Bata jenis ini juga tahan lasak terhadap keadaan cuaca

 

(c)  Bata Kejuruteraan @ engineering brick

·         Bata kejuruteraan ialah bata yang padat

·         Bata jenis ini digunakan untuk pembinaan-pembinaan seperti:

- Tembok penahan

- Dinding atau tembok-sambut yang

- menanggung beban

- Tembok-landas dan tembok-sambut jambatan

- Pembentungan bata

- Bentuk-bentuk dinding lain yang mungkin terdedah kepada tindakan asid dan hakisan

(ii)           Batu Bata Api

-       Bata api ialah jenis bata khusus, yang digunakan untuk mengalas atau melapik lubang cerobong, dandang dan tanur, atau kerja-kerja lain di mana keadaan tahan haba diperlukan.

-       Bata ini dibuat daripada tanah liat sabak yang haba atau suhu yang tinggi.

  

(iii)           Batu Bata Pasir Kapur (kalsium silikat)

-       Bata ini diperbuat daripada bahan campuran kapur dengan pasir dan sedikit air

-       Antara kegunaan bata ini ialah:

·         Sesuai digunakan dalam kerja yang memerlukan kuatan yang tinggi atau sentiasa terendam di dalam air

·         Bata bangunan bagi kerja memagar disebelah luar

·         Bata yang diikat dengan motar

Kemasan Bata

·         Terdapat pelbagai jenis kemas ikat yang digunakan dalam kerja-kerja kemasan penerapan bata. Antara jenis kemas ikat yang biasa digunakan ialah:

     

      

Penyediaan Mortar

• Mortar adalah bahan yang penting dalam kerja-kerja pembinaan yang menggunakan batu bata ataupun blok.

•  Tujuan : mengikat ataupun bahan pelekat untuk kerja-kerja ikatan bata.

•  Mortar adalah hasil campuran simen atau kapur atau kedua-duanya sekali dengan pasir pada kadar tertentu.

• Kegunaan utama mortar ialah untuk mengikat batu-bata atau blok dan kerja-kerja melepa pada dinding dan lain-lain kerja yang berkaitan.

Sifat-sifat motar yang baik adalah seperti berikut: 

 

Terdapat beberapa jenis motar yang biasa digunakan di Malaysia adalah seperti berikut:

Berikut adalah jenis-jenis motar serta kegunaannya:

Berikut adalah jenis-jenis motar serta kegunaannya:

Jenis-jenis Ikatan Bata

Tujuan ikatan bata adalah untuk mendapatkan ikatan bata yang kuat, susunan bata yang cantik dan menarik dan sesuai dengan kerja ikatan.Terdapat pelbagai jenis ikatan dalam kerja menyusun bata.   

Antara ikatan ini yang biasa digunakan di Malaysia ialah:

• Ikatan Sisi Bata 
• Ikatan Kepala Bata
• Ikatan Inggeris dan  
• Ikatan Flemish 

 Selain daripada ikatan di atas terdapat juga beberapa ikatan lain yang sering digunakan dalam kerja membina tembok, sila rujuk link berikutnya:

• Lain-lain jenis ikatan

Prinsip-prinsip Ikatan Bata

(i) Prinsip-prinsip utama dalam pengikatan bata ialah: 
     (a)  Mengadakan lekap ¼ bata atau ½ bata untuk 
           mengelakkan sambungan tegak yang terus-menerus 
           baik dipermukaan mahupun di dalam tembok. 

      (b) Mengikut jenis ikatan yang ditetapkan oleh ahli 
           rekabentuk. 

(ii) Prinsip yang pertama memastikan kekuatan dan kestabilan 
     tembok yang dibina. 

(iii) Prinsip yang kedua pula mengawal kesenian rekabentuk 
      pada permukaan tembok. 

(iv) Dalam sesuatu tembok yang tidak terikat, iaitu sambungan 
       tegaknya berterusan (tidak berlekap), kekuatan dan 
       kestabilannya adalah kurang. Oleh sebab itu, sambungan yang 
       berterusan itu seboleh-bolehnya hendaklah dielakkan dalam 
       segala kerja bata. 

(v)  Perbandingan di antara tembok yang terikat dengan tembok 
      yang tidak terikat adalah ditunjukkan dalam rajah di bawah. 
      Beban yang dapat ditanggung oleh tapak AB adalah lebih berat 
      jika dibandingkan dengan beban yang ditanggung oleh CD

      

     (vi) Tebal tembok biasanya disebut mengikut saiz bata, 

          misalnya tembok bata yang tebalnya sama dengan lebar 

          bata dikenali sebagai tembok setengah bata, manakala 

          tembok yang tebalnya sama dengan panjang bata dikenali

          tembok satu bata. 

  (vii) Apabila dua tembok bertemu, bata pengikat mestilah 

        digunakan supaya ia mematuhi kepada prinsip pengikatan.

   Bata pengikat dan bata penutup setengah dalam lapisan 

         bata digunakan untuk mencegah sambungan yang terus 

         menerus pada tembok bersudut tegak dan tembok 

         persimpangan. 

     (ix) Di bawah terdapat beberapa jenis keratan bata khas 

         digunakan memenuhi prinsip-prinsip ikatan bata :

   

   

   

Kerja Bata Bertetulang

Kegunaan tetulang dalam kerja bata ialah untuk:

         1.     Menambah kekuatan sisi tembok bata

         2.    Mengelakkan dari kegagalan tembok menerima beban tegangan.

Antara jenis-jenis tetulang bata yang biasa digunakan ialah:

     

  

Sistem Pembentungan

Sistem pembetungan dalam konteks pembinaan moden tediri daripada dua jenis yang utama iaitu:

a. Sistem pembetungan awam

 b. Sistem pembetungan tangki najis.

a. Sistem pembetungan awam – Merupakan satu system paip utama pembetungan yang ditanam di dalam tanah selaria dengan jalan raya. Paip-paip ini disambungkan kepada loji pembersih pembetungan tempat kumbahan diproses menjadi baja. Pembinaan Dan penyenggaraan system pembetungan awam melibatkan pebelanjaan yang tinggi.

b. Sistem pembetungan tangki najis

1) Bagi tempat yang tidak mempunyai kemudahan pembetungan awam. Pembuangan 

kumbahan dilakukan dengan menggunakan tangki najis secara berasingan atau berkumpulan. Dalam merancang kawasan perumahan yang baru, khasnya yang melibatkan bilangan unit rumah yang banyak, adalah digalakkan mengadakan tangki najis berkumpulan.

2) Sistem ini meliputi sambungan paip betung daripada rumah-rumah ke tangki najis utama. Prinsipnya hamper sama dengan pembetungan awam, kecuali ia adalah ‘sistem tertutup’ yang khas untuk kawasan perumahan berkenaan sahaja. Sistem ini biasanya dibawah jagaan dan penyenggaraan pihak berkuasa tempatan (PBT)

3) Tangki najis berasingan ialah hak tuan punya rumah. Biasanya ia dibina dibelakang rumah dan saiznya adalah mengikut bilangan penghuni rumah tersebut.

Jenis paip betung

1. Didapati pelbagai jenis paip betung yang diperbuat daripada bahan-bahan yang berlainan. Diantaranya ialah seperti berikut.

a. Paip tembikar bergerlis

b. Paip besi tuangan

c. paip plastic (PVC)

 

Paip tembikar

 Paip plastik

Paip besi tuangan

2. Tiap-tiap jenis paip ini dibuat khas untuk digunakan dalam keadaan dan di tempat yang tertentu. Contohnya paip tembikar digunakan didalam tanah untuk menyalurkan kumbahan manakala paip besi tuangan sesuai digunakan sebagai paip tegak diatas tanah untuk menyalurkan kumbahan dari rumah ke bawah tanah.

3. Paip Betung boleh didapati dalam pelbagai bentuk, iaitu lurus, melengkung, bercabang dan menirus. Permukaan dalam bagi semua paip mestilah licin dan tidak retak supaya pengaliran air tidak teganggu setelah ia dipasang.

Paip tembikar bergerlis

1. Paip ini diperbuat daripada tanah liat dalam pelbagai bentuk seperti yang dikehendaki. Tanah liat yang telah dibentuk hendaklah dikeringkan sebelum dibakar dalam tanur. Pada permukaan dalam dan luar paip ini diberikan lapisan bergerlis supaya ia licin. Ia mempunyai satu hujung yang bersoket dan hujung yang satu lagi berbentuk spigot. Paip yang tidak bersoket juga boleh didapati. Diameter dalam paip biasa berbeza-beza dari 75mm hingga 900mm. panjang paip tidak termasuk soketnya, adalah juga berbeza dari 0.3 hingga 1.2 meter. Paip yang berdiameter dalam 100mm Dan 150mm adalah sesuai digunakan untuk pembetungan rumah kediaman.

Jenis sambungan paip tembikar

 

1. Paip lurus

 2. Paip menirus

 

3. Paip melengkung

 

4. Paip bercabang 

2. Sambungan paip ini boleh dilakukan dalam pelbagai cara mengikut jenis bahannya.

a. Bagi paip bersoket sambungannya dibuat dengan mortar simen dan gasket, atau kumai polyester dan gelang getah.

b. Bagi paip yang tidak bersoket, sambungannya dibuat dengan cara menyambung sarung (sleeve) dan gelang getah.

3. Sambungan mortar simen adalah sejenis sambungan tradisi yang telah lama digunakan untuk menyambungkan paip-paip tembikar. Kadar bancuhan mortar yang sesuai ialah 1:3 Dan seringkali ditambah 2% bahan kalis air.

4. Kaedah menyambungkan paip ini ialah dengan memasukkan bahagian spigot paip ke dalam soket paip. Pastikan kedua-dua paip itu bertemu dengan rapat. Gasket (tali guni) dimasukkan ke dalam bancuhan simen terlebih dahulu dililit pada paip itu dua atau tiga kali dan ditekan masuk dengan satu alat besi. Kemudian, mortar simen dimasukkan ke dalam sambungan sepenuhnya dan disiapkan tirus kemudian dilicinkan dengan sudip. Tujuan menggunakan gasket ialah untuk mencegah mortar daripada masuk ke dalam paip Dan menempatkan paip itu supaya selari. Sekiranya gasket tidak digunakan ia boleh mengakibatkan mortar terkeluar dari sambugan. Ini boleh menjejaskan keselarian kedua-dua paip, spigot dan soket.

5. Sambungan kumai polyester dan gelang getah adalah sejenis sambungan yang barua ditemui. Untuk menjamin sambungan soket dan spigot itu selari, kumai polyester (sejenis plastic) dimasukkan ke dalam soket dan spigot itu. Kemudian satu gelang geah diletakkan pada spigot dan ditekan masuk ke dalam soket semasa paip dipasang. Gelang getah itu menjamin sambungan yang kedap air.

6. sambungan sarung dan gelang getah digunakan untuk menyambung paip-paip yang tidak bersoket. Sarung ini diperbuat d aripada polipropilena (sejenis plastic) Dan mempunyai lurah di dalamnya. Untuk ditempatkan gelang getah yang berbentuk khas. Kaedah menyambung paip ialah dengan menekan hujung kedua-dua paip ke dalam sarung tersebut.

Paip Besi Tuangan

1. Paip jenis ini diperbuat daripada besi tuangan. Permukaannya dicat hitam dengan sejenis minyak bitumen untuk menentang karat berlaku pada paip tersebut. Paip besi tuangan sesuai digunakan sebagai paip tegak betung bagi bangunan bertingkat atau pemasangan paip-paip yang tidak ditanam di dalam tanah. Panjangnya berbeza-beza dari 0.9m hingga 2.74 m Dan diameternya dari 50mm hingga 230mm. paip melengkung berjajarian juga dibuat untuk kegunaan pada cabang atau persmpangan yang mempunyai darjah kelengkungan yang berlainan.

 

Jenis sambungan lengkung 

 

Jenis sambungan tee 

2. Sambungan bagi paip besi dilakukan dengan menggunakan plumbum cecair dan gasket. Gasket yang telah dimasukkan ke dalam cecair tar terlebih dahulu dililit pada hujung spigot dan ditekan masuk ke dalam soket. Tujuan gasket ialah mengelakkan plumbum cecair terkeluar dari sambungan. Kemudian plumbum cecair dituang masuk ke dalam soket dan diratakan.

Rujukan azmansaidin blogspot